Het antwoord op Wat doet een freelance fotograaf
Als ik ga fotograferen, word ik stil. Dan zie ik vanzelf dingen gebeuren.
Vincent
- Naam: Vincent
- Bedrijf: Soul2Soul Photography
- Ervaring: amateurfotograaf en sinds 2 jaar professioneel fotograaf
- Functie: fotograaf
Als freelance fotograaf laat ik met mijn foto’s zien wat jou een mooi mens maakt
Ik ben freelance fotograaf gespecialiseerd in portretfoto’s en reportagefoto’s. Hoe jij je manifesteert in het leven en het unieke verhaal daarachter. Dat wil ik graag tot uiting brengen als fotograaf.
De ondertitel op mijn LinkedIn is niet voor niets: “Ik laat met mijn foto’s zien wat jou een mooi mens maakt!”
Ik spreek dan ook het liefst van een ‘ontmoeting’ als ik iemand ga fotograferen.
Freelance fotograaf worden
Van je hobby je werk maken is ongetwijfeld ieders droom, maar hoe doe je dat? Hoe kun je freelance fotograaf worden? En hoe ervaart een fotograaf het leven achter de lens?
Een interview met fotograaf Vincent
Als ik ga fotograferen word ik stil
En als ik stil word zie ik vanzelf dingen gebeuren. Een soort zesde zintuig waarbij ik geheel op intuïtie dingen zie die andere mensen mogelijk niet zien. Ook zonder camera ben ik altijd aan het fotograferen.
Dat zesde zintuig zet je niet aan en uit, maar is er altijd.
Wat maakt een goede portretfoto of reportagefoto?
In mijn werk als freelance fotograaf is het belangrijk en kan je het verschil maken door de ‘why’ van de foto’s te achterhalen. Dat betekent dat je sensitief moet zijn voor wat voor je klant belangrijk is en dit kunnen vertalen naar beeld.
Dit ontzorgt de klant en levert foto’s op die in lijn zijn met de verwachtingen.
In mijn fotografie ga ik voor ‘echte’ foto’s
Hierbij ga ik altijd voor ‘echte’ foto’s. De rauwheid van een persoon in beeld. Hoe ik naar mensen kijk is dan ook wat mij onderscheidt van een aantal andere vormen van portretfotografie. Zoals portretten in de studio met gebruik van studioverlichting of Photoshop om de foto’s te bewerken (retoucheren).
Ik maak eigenlijk altijd gebruik van natuurlijk licht en bewerk de foto’s achteraf meestal niet. Zeker niet als de werkelijkheid schade aan wordt gedaan als gevolg van het bewerken van de foto’s. Natuurlijk maak ik hier wel eens een uitzondering op.
Zo had ik een portretfoto opdracht van een jonge dame met een enorm litteken als gevolg van een schildklieroperatie. Ook had ze een erg onrustige huid. Ik voelde aan dat zij zich er prettiger bij voelde om dit een beetje weg te poetsen.
Ik ben niet opzoek naar emotie, maar soms grijpt iets je gewoon aan
Ik ben in mijn fotografie nooit bewust opzoek naar emotie, maar voel me wel erg betrokken bij mensen en hun verhaal. En soms grijpt een verhaal je zo aan dat je gewoon wilt helpen.
Zo kwam ik, via haar ouders, in contact met Lisa. Een meisje van vijftien jaar met twee hersentumoren. Lisa werd 16 en ik wilde een mooi fotodocument voor haar maken als cadeautje voor haar en haar ouders.
Ik sta dan niet te janken tijdens het fotograferen hoor, maar onder de indruk was ik wel. Na Lisa’s operatie heb ik ook meteen een appje naar haar moeder gestuurd.
Hoe bereid je je voor op een fotografie opdracht?
Fotografie is voor mij op basis van intuïtie. Dat betekent niet dat ik me helemaal niet voorbereid, maar de voorbereiding is meer gericht op de juiste energie creëren voor de ‘ontmoeting’.
Je zult mij dus niet met veel apparatuur zien slepen of allerlei technische voorbereidingen zien doen. Wat ik wel altijd doe is van tevoren de opdrachtgever even bellen.
Vooraf samen de locatie bekijken
Als de wens bijvoorbeeld is ‘foto’s voor een website’, dan vraag ik onder andere ‘welke thema’s heb je dan in gedachten?’ en ‘wat wil je uitstralen?’ Al pratende komen we dan meestal tot een passende locatie. Dan stel ik vaak voor om die locatie te gaan scouten voordat we de fotoshoot gaan doen.
Ook bij bruidsfotografie helpt het om samen de locatie te gaan bekijken. En alvast wat plaatjes te schieten. De klant wordt enthousiast en is al op zijn gemak bij mij als fotograaf. Zo creëer je de ideale omstandigheden voor de foto’s. Ik ben geen officiële bruidsfotograaf, maar word wel gevraagd door mensen die zich herkennen in mijn stijl en horen hoe natuurlijk ik me onder de gasten beweeg.
Als fotograaf moet je iemand op z’n gemak laten voelen
Als ‘mensenfotograaf’ is het belangrijk dat je degene die op de foto gaat op zijn of haar gemak laat voelen. Dat gaat bij mij meestal van nature. Ik ben een echt mensen-mens.
Ook als er weinig voorbereiding mogelijk is weet ik mensen op hun gemak te stellen. Bij mijn tweede grote opdracht, foto’s maken voor een smoelenboek, had ik maar vijf minuten per foto. De meeste mensen zijn zenuwachtig en voelen zich heel bloot als ze op de foto gaan.
Toch was ik in staat iemand even te laten ontspannen en zo een portretfoto te maken waar de mensen je als zichzelf aankijken.
Van dialoogmarketeer naar fotograaf
Jarenlang heb ik in het commerciële bedrijfsleven gewerkt. In de marketing- en verkoop. En dan met name dialoogmarketing. Dit type marketing verdiept zich in klantkennis en hoe je je boodschap vorm geeft zodat het weerklinkt bij de doelgroep.
Ondanks dat ik hier heel veel geleerd heb, stond het pure verkopen te ver van me af. Het competitieve karakter van het verkoopvak en proberen de ander eenzijdig van iets te overtuigen zat me heel erg dwars. Mijn drijfveer is namelijk ‘mensen helpen’. Ik wilde mijn hart volgen, maar durfde de stap nog niet te zetten.
Maar aangezien het fotografie bloed kruipt waar het niet gaan kan, ben ik sinds mijn tienerjaren al aan het fotograferen. Als autodidact heb ik mezelf steeds verder weten te ontwikkelen.
En toen kwam alles samen
Op het moment dat ik in Amsterdam Bos & Lommer kwam wonen wilde ik de buurt leren kennen. Mijn sociale karakter, dialoogmarketingervaring en fotografie kwamen hier mooi samen. Ik deed een oproep op de Facebook groep ‘Bolo Buren’: “Kom naar het Erasmus park, dan maak ik mooie foto’s van jou en vertel ik waarom jij van betekenis bent in Bos & Lommer”.
Denk bijvoorbeeld aan een startende zzp’er, een vrijwilliger of iemand die een leuk buurtinitiatief is gestart. Hier werd massaal op gereageerd.
‘Bolo Buren’ project
Tijdens dit ‘Bolo Buren’ project heb ik ontzettend veel geleerd en heel veel mensen leren kennen. Ik kreeg zo vaak te horen “ik voel me zo op mijn gemak bij jou”. En ik kreeg ook hele goede reacties op de foto’s. Dat heeft me heel veel zelfvertrouwen gegeven. Ik zag mezelf ineens in de picture staan.
Zo begon mijn fotografie-storytellingproject. Al snel werd ik dé ‘BOLO fotograaf’ genoemd en werd ik op straat herkend. Het viel ook de gemeente Amsterdam op.
Eerste grote freelance opdracht
Op één van mijn eerste betaalde opdrachten hield iemand een toespraak over carrière keuzes; “de beste beslissingen neem je met je hart.” werd er gezegd. Ik stond aan de grond genageld. Dit ging over mij. Want vanuit je hart komt geen angst. Vanuit je hart komt er vertrouwen.
Toen vroeg de gemeente Amsterdam mij om het project dat ik in Bos & Lommer was gestart, voor heel Amsterdam West te doen, samen met twee tekstschrijvers. Dit was mijn eerste echte grote betaalde opdracht. Kort daarna volgde nog een grote opdracht, 450 portretten voor een smoelenboek.
Toen ik deze opdrachten had afgerond zag ik mezelf niet meer werken voor een baas. Mijn hartverlangen werd werkelijkheid, ik werd freelance fotograaf.
Freelance fotograaf worden
De gemeente Amsterdam was mijn springplank naar professionele fotografie. Maar met één of twee grote opdrachten ben je er nog niet. Als fotografie je inkomen is, dan zijn netwerken en acquisitie topprioriteit.
Als freelance fotograaf begin ik mijn dag op het Social Media platform LinkedIn. Hier zorg ik dat mijn werk zichtbaar is en reageer ik snel op kansen. Actief zijn op LinkedIn is een bezigheid op zich als je jezelf goed wilt profileren.
Ook ben ik nog steeds op vrijwillige basis actief met het ‘Bolo Buren’ project. Soms komt hier een opdracht uit voort. Dit is niet mijn intentie, maar het is natuurlijk wel mooi meegenomen.
Wat komt er nog meer bij kijken
Naast het zoeken van betaalde opdrachten gaat er als freelance fotograaf nog veel tijd zitten in administratie, zoals elke zzp’er trouwens wel zal herkennen. En als de foto’s gemaakt zijn heb je nog de postproductie, eventueel met lichte nabewerking, een selectie maken van de foto’s voor de klant en het verzenden van de foto’s.
Als je dan een blij berichtje krijgt met een foto aan de muur bij je klant, dat is gewoon zó leuk!
Als fotograaf moet je ook kunnen verkopen
Tenzij je Anton Corbijn bent of Erwin Olaf, zul je dus aan de bak moeten om fotografie opdrachten binnen te halen.
Wat ik veel om me heen zie is dat fotografen het moeilijk vinden om zichzelf te profileren en om zakelijk te denken. Ze bellen dan bijvoorbeeld uit het niets een mediabedrijf op of die nog een fotograaf nodig heeft. Dat werkt niet. Zo heb ik enkele fotografie vrienden de camera weer aan de wilgen zien hangen, terug in loondienst.
Goed fotograferen is dus niet genoeg, je moet ook kunnen verkopen als fotograaf. Achter je eigen geld aan. Ik combineer daarvoor mijn levenservaring en sales-consultancy achtergrond met het fotografie vak.
Zo kom ik aan klanten als fotograaf
Elkaar het succes gunnen. Daar begint eigenlijk alles mee. We zijn op deze wereld om elkaar te helpen. Daar kan wel of niet een opdracht uitkomen, maar dat is niet het uitgangspunt.
Om succesvol ondernemer te worden moet je daarnaast vooral zichtbaar zijn. En relaties kunnen aangaan en onderhouden. Dan komt het werk uiteindelijk vanzelf.
Verder denken dan “dat kost…”
Als er een aanvraag binnenkomt is de eerste vraag meestal “wat kost het om…”. Ik geef dan niet meteen een prijs, maar bel altijd meteen even op. Door het stellen van goede vragen laat ik zien dat ik goed luister naar wat de behoefte is.
Het maken van ‘waarom-achtige’ foto’s begint dus al bij de offerte aanvraag. Door mijn marketing achtergrond ben ik in staat om een eindproduct voor me te zien. Met vragen als ‘wat is je boodschap, waar worden de foto’s voor gebruikt en op welk moment?’ help je de klant en ben je het beste in staat om aan de verwachtingen te voldoen.
De behoefte achter het verzoek van de klant
Zo kreeg ik een verzoek voor een groepsfoto van de HR afdeling van een ziekenhuis. Na een gesprek met de opdrachtgever bleek dat het ging om een evenement en heb ik voorgesteld om de hele dag te fotograferen.
Een ander voorbeeld is een ouder echtpaar die graag mooie foto’s met de kinderen en kleinkinderen wilde laten maken op hun jubileumfeest. Ik kan dan een uurtje komen fotograferen, maar ik kan ook de hele dag komen en een video maken van die dag.
In de sales hebben ze het dan over ‘up-en cross selling’ maar ook hier geldt: achterhaal wat voor de klant belangrijk is. Push niet, maar wees ook niet bang meer voor te stellen dan aanvankelijk is gevraagd.
Klant en mezelf in de spotlight zetten
Een interessante klant bied ik vervolgens altijd een ‘joint promotion’ aan. Laatst bijvoorbeeld heb ik foto’s gemaakt van een tekstschrijver die boeken wil gaan schrijven. Met een blogbericht en video op LinkedIn over haar achtergrond en ambities zet ik haar nog extra in de spotlight. En ik zet daarmee meteen mezelf in de spotlight.
Wat is jouw ‘sense of purpose’?
Mijn stelling is ‘wat je doet heeft altijd waarde’. Ook als het niet meteen erkend wordt. Het belangrijkste is om te bepalen wat jouw stem is. En daar zo veel mogelijk aan vast te houden. Ik voel me aangetrokken tot mensen zonder vakmatige opleiding en met een geheel eigen stijl. Zoals één van mijn fotografiehelden Anton Corbijn.
Daarmee zeg ik niet dat een vakopleiding niet goed is hoor. Maar laat het niet in de weg zitten van het ontwikkelen van je eigen handtekening. Vakopleidingen zijn vaak erg technisch met weinig ruimte voor creativiteit. Zo zei een jonge fotograaf eens tegen mij “ik wil de opleiding wel afmaken, maar ben heel hard bezig alles wat ik heb geleerd weer af te leren.”
Als een vakopleiding stimuleert om je eigen stijl te ontwikkelen als freelance fotograaf en buiten de gebaande paden werkt, dan kan het zeker van toegevoegde waarde zijn.
De kunst is om zakelijk te denken, maar wel stijlvast te blijven
Zoals eerder al genoemd bewerk ik mijn foto’s liever niet achteraf als dit afbreuk doet aan de werkelijkheid. Die rauwheid is juist mijn stijl. Maar als freelancer moet je wel je eigen centjes verdienen en dus ook zakelijk zijn.
Ik krijg regelmatig verzoeken als “Wil je die mensen op de achtergrond uit de foto knippen, want die zijn niet meer in dienst.” Of “kun je die moedervlek weghalen?”. Vaak had ik dan achteraf spijt als ik toch bezweken was voor het retoucheren van foto’s.
Je wilt dat mensen echt voor jou kiezen
Aan de ene kant wil je niet te rechtlijnig zijn, want dan mis je een opdracht. Aan de andere kant is het juist belangrijk dat de mensen echt voor jou kiezen. De naam van mijn bedrijf is niet voor niets ‘soul 2 soul’. Ik heb weleens van iemand gehoord dat hij die naam te vaag vindt.
Maar ik geloof dat als mensen echt geïnteresseerd zijn, ze het verhaal erachter willen horen. Of dat de naam van je bedrijf er helemaal niet toe doet!
Blijf bij jezelf, verloochen jezelf niet, dat vind ik het allerbelangrijkste.
Verhalenverteller
Zo begin ik inmiddels ook uit mijn schulp te kruipen als copywriter. Ik blijf mezelf als fotograaf profileren, maar nu steeds ook als verhalenverteller in tekst èn beeld.
Leren door te doen geloof ik dan vooral in. En zo nu en dan volg ik een workshop of vraag ik bevriende fotografen of ik eens een middag mee mag lopen bijvoorbeeld.
En als één van mijn fotografie helden Anton Corbijn of Erwin Olaf mij zou vragen een dag mee te lopen, zou ik huilend aan hun voeten vallen, haha!
Eindelijk doe ik wat ik het liefste doe
Ik ben altijd aan het fotograferen, ook zonder camera. Als freelance fotograaf gaan werken was best spannend. En dat is het soms nog steeds.
De zekerheid van een goedverdienende vaste baan, een leaseauto en dertiende maand. Het was even slikken om dat op te geven. Maar ik heb er geen seconde spijt van. Na 46 jaar doe ik eindelijk wat ik het allerliefste doe. Iets waar ik heilig in geloof.
En dat zeg ik echt niet met een roze bril op hoor. Ik zou best nog wel wat meer willen verdienen, maar dat komt vanzelf. Ik ben heel gelukkig als fotograaf!
